Overblog
Editer l'article Suivre ce blog Administration + Créer mon blog
30 mai 2010 7 30 /05 /mai /2010 17:28

 

Kahta ve   Türkiye basınında    başlayan    Osman  Sebri  tartışması  üzerine(7)

 

Aso Zagrosi<a href="http://nimga.de/v/jLZXi" target="_blank"><img src="http://nimga.de/m/jLZXi.png" alt="hochgeladen auf nimga.de" title="nimga.de - bilder kostenlos hochladen" border="0" /></a>

 

 

Şeyh Ahmed  Barzani ile  Osman  Sebri'yi  karşı  karşıya  getiren,  Osman Sebri'nin   Barzan'ı terketmesine  neden   olan ve  Molla Mustafa Barzani'ye   Osmanakfa    Sebri'ye    „hain“ dedirten   olay     nedir?

 

Bu  konuda  hem  Osman Sebri  üzerine  yazanlar ve  hemde  Barzan, Barzan  şeyhler ve   Güney  Kürdistan  devrimine  ilişkin  eser veren    yerli ve  yabancı   kaynakların   hiç biri  bu  mesele üzerine durmuyor.

Sonuçta     eğer biz  ölümsüz,  Kürd  ulusal davasının   eşitlikçi,  yurtsever   duygularla  dolu ve  Kürdistan için canını veren      Abdulselam  Barzani'den(önümüzdeki  dönem   onun  üzerine bir yazı  yazacağım) başlarsak   Barzaniler    tam  yüzyıldan  beri  Kürd  ulusal davasına  damga  vurmuş bir ailedir.

Bu aile    hakkında    detaylarına  kadar  çok  şey yazıldı ve çizildi.

 

1931  yılında    Osman Sebri ile  Şeyh Ahmed  araında  bazı sorunlar  çıkıyor. Osman Sebri hakkında  yazanların bir çoğu    bu  kırgınlığı    Osman Sebri'nin  „Sofilere yönelik eleştirilerine“  bağlıyorlar.

 

Osman  Sebri'nin    yaşamına  ilişkin   o  dönemi incelerken  daha başka   şeylerle de  karşılaştım.

Bu  yazının  gelişim  süreci  içinde      Osman Sebri'nin    Kürd  siyasal  partilerinin  içinde   ve  Kürd  basınında   sahip   olduğu  role  değineceğim..  Bilindiği  gibi Osman  Sebri   Kürdçe çıkan  „Hawar“(1932) ve „Ronahi“(1942)  dergilerinde    Mîr Celadet  Bedirxan'dan sonra     en  çok yazan   kalemdir.

Osman Sebri  1943 yılında   Ronahi dergisinin  17. sayısında   „Şêxê Barzan  Çawan Firandin“  adlı bir  makale yayınlıyor.

Osman Sebri'nin    bu makalesinin   konusu   

Şêx   Abdulselam,  Şêx Ahmed ve  Molla  Mustafa Barzani'nin   babası  rahmetli   Şêx Mihemedtir.  Daha  doğrusu  Şêx  Mihemed'in  ölüm  olayı...

Osman Sebri  makalesinin  giriş bölümünde   yaşanan  bu olayın  „hayali olmadığını ve gerçek  olduğunu“ yazıyor.

Osman Sebri    bu olayı  ilk  defa  şehid  Şêx Abdirehman   Garisî'den duyduğunu ve  uzun araştırmalardan    Garisî'nin   doğru  söylediğini  gördüm  diyor(  Şehid  Abdirehman  Garisî   Kürd  hareketin  yetiştirdiği en  önemli   Kürd  liderlerinden biriydi.   Sömürgeci  Türk devleti tarafından  şehid edildi.  Şimdilik  onun  anısına  Mîr Celadet Bedirxan'ın   Hawar  derginin   sayfalarında   yayınladığı anma yazısı ve   şiirini   ekte  veriyorum)

Osman  Sebri  makalesinin girişinde    Şêxlere  yönelik  genel   eleştiriler yapıyıor ve  onların  halkın  „bilgisizliğinden“   yararlandığını seslendiriyor.

Bu arada   Osman Sebri  Şêx Mihemedi  diğer  Şêxlerden ayırıyor „boş  bir insan  olmadığını ve diğer  Şêxlere göre  çok iyi bir  insandı.   Diğer  Şêxler  gibi Allah'ın  emirlerinin  dışına  çıkmıyordu“  diyor. <a href="http://nimga.de/v/0xLtw" target="_blank"><img src="http://nimga.de/m/0xLtw.jpg" alt="hochgeladen auf nimga.de" title="nimga.de - bilder kostenlos hochladen" border="0" /></a>

 

 

Osman Sebri  makalesinin devamında „ eğer  onun  bir   gunahı varsa    o da ,   manevi  bir  gücü olmamasına rağmen  kendisini  büyük  kerametleri olan  biri olarak  tanıtmış ve Zebari  kazasında   çevresine  çok  geniş  mürit çevresini  oluşturmuştu.. İşte bu gunahı   onun  uçurulmasına   neden  oldu“ diyor.

 

Osman  Sebri'nin  anlatımlarına    göre Şêx Mihemed  Barzani,   Muziri,  Şerwan ve   Berojiyan  aşiretleri  arasında   iyi bir isim yapmıştı. Halk  onu  çok seviyordu. Onun  istemleri üzerine  ölüme  gitmeyi büyük  bir mutluluk  sayıyorlardı.  Halkın  ona  karşı   sadakatı  dışında    Şêx  Mihemed'in  iyi kalblılığı ve   yumuşak yüzü  bu sevgiyi  günden  güne artırıyordu.  Şêx  Mihemed     her  akşam  namazından  sonra   müritlerine  öğütler veriyordu.

Bir  akşam  Şêx  Mihemed  müritlerine   Mehdi'yi ve    gelişini anlatıyor..  Müritler  ise    Mehdi'nin   kişiliği, karekteri,  fiziki yapılanması   hakkında  bir  dizi  soruyorlar.Şêx'de   sorulan  sorulara  cevap  veriyor.

  Şêx  Mihemed  Müritlerine „   Mehdi     Hz. Muhamed'ten  sonra  Allah'ın  en  iyi  kuludur.  İsmi  Muhamedtir.   Onun   elleri  herkesten  daha   fazla  uzaklara  ulaşıyor.  Yüzünden nur  akıyor.   Kılıç  kendisini   kesmediği gibi,  kurşunda  işlemiyor.  Onun  gelişi   çok yakındır.  Belki bugünde gelmiştir. Çıkış  için  Allah'ın  emrini  bekliyor.“ diyor

 

Bu arada  bir  Mürit  Şêx Mihemed'e „  Kurban    sizden  duyduğumuza  göre   Decal'da   Mehdi ile   aynı dönem  çıkıyor.    Eşeği çok  hızlıdır.  Bir  yıllık  yolu  bir  günde alıyor.  Mehdi bu zalimin   önünde    nasıl kurtulur? diye   bir  soru  soruyor.

 

Osman Sebri'nin anlatımlarına  göre  Şêx  Mihemed    daha  önce  müritlerine  Decal'ı  ve  eşeğinin     hızını anlatığı zaman     Mehdi'nin  onun elinden  nasıl  kaçacağını    düşünmemişti.  Fakat bu arada   tüm  müritlerin  gözleri    Şêx'in  üzerinde ve  onun   cevabını  bekliyorlar.  Şêx  bu durumu  görünce    düşünmeden   müritlerine: <a href="http://nimga.de/v/SsdGA" target="_blank"><img src="http://nimga.de/m/SsdGA.jpg" alt="hochgeladen auf nimga.de" title="nimga.de - bilder kostenlos hochladen" border="0" /></a>

 

 

„Uçar!!!  Uçar!!!   Oğlum   uçar“   der.

 

Şêx'in    müritlerine   verdiği  öğütler   tamamlandıktan  sonra  müritler  dağılıyorlar.

Şêx Mihemed  ise  Diwanı'na  çıkıyor..

 

Osman Sebri   makalesinin  devamında  „Barzan  Şeyh'nin   Diwanını  görenler   bilirler ki  Diwan  ne   yüksektir..    Evin  alt  katı cami, ikinci katı    Tekiye ve   üst kat ise   Şêx'in  Diwanıdır.

Şêx  Cami'den   çıkıp  Diwanına  geçtikten  sonra  müritler  kendi  aralarında  Şêx'in   nasihatları ve  Mehdi'nin  gelişi üzerine  sohbetlere  dalıyorlar.  Müritler    Şêx'in   anlatımlarında   hareketle    Mehdi'nin  belirtilerinin   kimlere  denk düştüğü  üzerine  tartışıyorlar.   Şêx'in  anlatımlarına  göre   Mehdi'nin    tüm   belirtileri   Şêx'te mevcuttu.   Bazı  müritler      olsa olsa   Mehdi    Şêx  Mihemed'in    kendisidir diye görüş belirtiyorlar..  Diğer  bir kesim ise,   Şêx ne zaman bizden gerçekleri gizledi, bugün  gizlesin.    Eğer  Mehdi  olsaydı bize  söylerdi  diyorlar.

Şêx  Mihemed'in  Mehdi  olduğunu  düşünen  kesim  hatırlamıyormusunuz  Şêx  dediki  :' Onun  gelişi   çok yakındır.  Belki bugünde gelmiştir. Çıkış  için  Allah'ın  emrini  bekliyor.    Evet   Mehdi , Şêx  Mihemed'in  kendisidir ev  Allah'ın  fermanını bekliyor.

 

İkinci  kesim ise  Şêx  Mihemed'in  Mehdi  olmadığı  yönünde   düşüncelerinden  ısrar  ediyorlar..

Bu  iki  kesim   bir birlerinin  boğazına   yapışıyorlar.

 

Bu arada       yaşlı   bir  mürit   kalkıyor ve  iki tarafa  „aklın olduğu  yerde   sizin bir birinizi  kırmanızın  ne  alemi var?  Hatırlamıyormusunuz   Şêx  Mihemed  dediki   Mehdi'ye  kurşun  işlemez.  Gelin  Diwan'ına  gidelim   kendisine    kurşun  sıkalım, eğer  Mehdi ise    kurşun  işlemez  diyor.

Osman Sebri      bu akılı mürit  düşünmüyor ki    eğer  Şêx  Mihemed   Mehdi değilse    ölür.  Bu  durum  iki tarafında    akıllarına gelmiyor.  Bu arada  6  kişi  silahlarını   alıp Şêx  Mihemed 'in  Diwanı'na  gidiyorlar ve    onu  kurşun  yağmuruna   tutuyorlar.  

Şêx  Mihemed    kurşun  sesleriyle    kaçmaya  çalışıyor.   Müritler  Şêx  Mihemed'i  kapıda  yakalıyorlar, elbiselerinin  her tarafına  kurşun değmiş, ama  vucuduna  tek  kurşun  isabet etmemiş.  Bu  tecrübeden sonra   müritlerin  Şêx  Mihemed'in  Mehdiliği   konusunda  kuşkuları kalmıyor.

Bazı  müritler    yine  inanmak  istemiyorlar.

 

Ama  bu sefer    müritlerin   esas  çoğunluğu Şêx  Mihemed'in  Mehdi  olduğuna   inanmıştır.

Fakat  yine   sert tartışmalar var.

 

Bu  arada     kurşun  düşüncesini   gündeme getiren  „akılı  mürit“  devreye giriyor: „ Hatırlamıyormusunuz,  Şêx  Mihemed  dediki    Mehdi  uçabiliyor,  gelin   onu  tecrübe  edilim“  diyor

Müritler    Şêx  Mihemed'e  gidiyorlar ve  kurban  diyorlar: „Çoğumuz  sizin   Mehdi  olduğuna  inanıyor.  Bazı  dinsizler var, hala  inanmıyorlar.  Sizin   onlardaki  bu kuşkuyu  gidermeniz  lazım.“

 

Şêx  Mihemed  : „Ben nasıl  onların  kalplerindeki  bu kuşkuyu  giderebilim.  Kim  size  söyledi ki  ben  Mehdiyim?“  diyor

 

Müritler:  „Kurban  bizim   hepimizin  kalbi   sizin  Mehdi olduğunuzu  söylüyor.  Siz  söylemediniz mi   40  müslümanın    gönlü  bir  şeyde  birleşiyorsa    o şey doğrudur, yalan değildir..  Bazı  müritlerin kalbindeki  kuşkuyu  siz  uçmakla  giderbilirsiniz“ diyorlar..

<a href="http://nimga.de/v/E9p3S" target="_blank"><img src="http://nimga.de/m/E9p3S.jpg" alt="hochgeladen auf nimga.de" title="nimga.de - bilder kostenlos hochladen" border="0" /></a>

 

 

Şêx  Mihemed  „Oğullarım  siz  ahmakmısınız  ben  nasıl  uçarım? Diye sorar.

Bu sefer    yine  o   akılı   mürit  devreye giriyor :“  Müritler!!  Mehdi'nin   kendisini    gösterme  zamanı  gelmediğinden dolayı   Şêx  Mihemed  kendisini  dışa vurmuyor.  Gelin  tecrübe  edelim..   Şêx'i  eli ve uyağından  tutup    Tekiye'den aşağı atalım  ,  o zaman   güvercin  gibi uçar“  diyor.

 

„Akılı  Mürit“   hala  kouşmasını  tamamlamamıştı ki  müritler    Şêx  Mihemed'i    Tekiye'den   aşağı atıyorlar.

 

Sonuçta   Osman Sebri'nin anlatımlarına göre   Şeyh  Mihemed

 altı yerden  ağır  bir şekilde yaralanıyor ve  yaşama  veda  ediyor......(Ronahi Dergisi,  17. sayı,  1943)

 

 

 

Molla  Mustafa Barzani'de   1931  yılında      Barzan'da  yaşanan   gelişmeler ve  belkide   Osman Sebri'nin   babası  hakkında yazdığı  bu  makaleden  dolayı     KDP'nin    bir   toplantısında   yada  kongresinde   Osman Sebri'ye   „hain“  diyor.   Fakat,  Osman Sebri   1970'te  Molla Mustafa'ya  yazdığı  „Gazin ji Barzani“  adlı  şiirinde  „40 yıl öncesi“  olaydan sözediyor..

Osman Sebri  Molla Mustafa Barzani'yi   Kürdlerin   „biricik ve  büyük  önderi“  olarak  görüyordu.

Molla  Mustafa  hakkında  bir  çok şiir  yazmıştır..  Molla Mustafa   Rusya'da   sürgünde      olduğu  dönemden  itibaren..   Osman  Sebri    Molla Mustafa Barzani'nin  kendisine   karşı sarf  ettiği  bu sözlere  rağmen  15  Haziran 1970'de   Molla  Mustafa Barzani  üzerine „ Gazin  ji Barzani“  adlı   şiiri yazıyor..   Bu şiiri  KDP'nin   Sekreteri   Hebib   Mihemed  Kerim  aracılığı  ile  Molla  Mustafa Barzani'ye  gönderiyor.

<a href="http://nimga.de/v/pGPFF" target="_blank"><img src="http://nimga.de/m/pGPFF.jpg" alt="hochgeladen auf nimga.de" title="nimga.de - bilder kostenlos hochladen" border="0" /></a>

 

Şiiri aktarmaktan yarar var:

 

Gazin  Ji Barzanî

 

Serdarê  bilind  te keys neda me em te pîrozkin,

ji bo felata  Kurdistanê ,  te  xwedî  dozkin,

zûka  te berê  xwe  guhezte  min, bi neyarî,

holê dixwazî  min biderxî   di nav  vî warî,

peyva  te kirî  derheqê  min  gellek giranbû,

Peyvek  dererê  ne sezayê  şêrê  Barzan bû,

Çawan te karî  wê gotinê bibêjî,

jehra  didilê  xwe de  mayî  holê  birêjî,

raste berî vê  çil sal bû, xeydek di nav me,

perdeke   gellek   reş  û tarî  xwe dabû çav me,

wê  gavê  dîsa  derheqê  min tu bû  sitemkar,

kirek  wekî  wê,  navê  bike  çi  kesê  hişyar,

Paşê   felekê   berê  te da  rêya  felatê ,

wekî  lehengan  te dest vemişt  ketî xebatê,

ji wê  hingevê  min çirrandin, ew  rûpelên reş,

şûna  wê rikê,  ket dilê  min hezkirin hezkirinek xweş,

tevî dil û can  min xwe  spart hezkirina  te,

bi  şev û roj   minêkar bûm  lezkirina te,

bi ser bilindî  zû  bigehî   serdestîya   han,

cihek  hebe  kû  tê de  bibe  doza me  Kurdan,

di wê  navê de  gellek nemerd  ji min çizî bûn,

ji ber  hilma min  xwe negirtin  zûka rizî bûn,

gava  didîtin   ez li pê te,  her dû li pêşin,

kama bêbavan  ew bû ku  me herdû  bi êşin,

bi hêzebûnî  binhêr  çi kir  wan qehpebavan,

ew  bûyera  kevn  ji nû ve anîn  ber çavan,

pê  rika  te ya  ji bîrbûyî  , ji nû  vejandin,

tûrê  xişma te tevda  bi ser  min de rijandin,

wan bawer dikir  dema  biêşim, ez dê xeberdim,

tiştên  kû berê  hatî  gotin tevda bi derdim,

lê  na,  ne raste  dev bavêjin  serdarê  Kurdan,

ne  jî dixwazim bînime  cî  kama nemerdan,

nizam  çi bûye?  Wa   ji min  te çav  li çav  li  şûre,

ev gava  pêşîn  bû te avêt, armanc   hê  dûre,

welat hewceyî  têkoşîna  me hemîyan e.

Ne   kurdê bîrbir, gundî jî  vê  rastîyê  zane,

rewşa gelê  Kurd  divê  îro  em wek  bira bin,

heya  bikaribin  di şeva Kurd  wekî çira bin,

tekoşerê  çil salî re  „xaîn“ nayê  gotin,

dema bê  gotin  zor  fihête, rastî  tê  sotin,

dirêjîya  vî çil salê  han  herdem zivarbûm,

gel tev dizan e vê  rastiyê  her bê  hefsar bûm,

hefsarê   xurtan  hê  tucaran  neket serê min,

qelsî  û  kêmî  hê  tucaran   nehat derê min,

karî  bipirsî   li dora  xwe ,   hemû  hevalan,

kesek  heye ku  bawer  neke vê   gotina  han?

Tuhmet  nikarin   min  bi dûr xin  ji têkoşinê,

ji  qada  xebatê  naçim der, tev vê  birînê,

canê  xwe didim  bi comerdî  di vê rêya han,

yan  dê  bighêmê,  yan dimirim bi rûmet û şan,

her kes ji me ramana xwe  ketîye  xebatê,

her yek ji me  di rêya xwe  re diçe  felatê,

ez hêvîdarim tû  bîr bibî  ev kir ne baş e

gava  ne bîrî   havila  wê  kirêt û  şaş e,

navê  te îro  rûmeta Kurd  gîrtîye  ser xwe,

bo te  ne rast e  tiştên ne rast  bide ber xwe,

neye  bîra te ku mineta kesî  hilînim,

tenê  di te da  hêvîya  me Kurdan  dibînim,

ez tika  dikim  tu guh   nedî   sût  û gellecan,

ew   bûne  sebeb  daketina   pirr  xwedî tacan,

xwedê   bide  te  bêhnek  fireh  tim dilovan  bî,

di nav  gelê  min  serbilind  bî   her xwedî  şan bî. <a href="http://nimga.de/v/yAFor" target="_blank"><img src="http://nimga.de/m/yAFor.png" alt="hochgeladen auf nimga.de" title="nimga.de - bilder kostenlos hochladen" border="0" /></a>

 

 

 

Evet  çok  uzun  bir  şiir  oldu..  Bu  şiirde   Osman Sebri'nin   ölümsüz  Barzani'ye  ilişkin  yaklaşımı çok açıktır.

Fakat,  Molla Mustafa'nın  kendisine  ilişkin     sarfettiği  söze  çok kırılmıştır..   Geçmişte yaşanan olayı  unutmak  gerekir diyor.  Kürdlerin birliğine   vurgu yapıyor.   Molla Mustafa'nın  şahsında  Kürd  ulusal idealleri görüyor..    Şiir  okunduğu  zaman   Osman Sebri'nin     Molla  Mustafa'nın  liderliğine    ilişkin    tavrı  çok  açık  bir  şekilde   ortaya çıkıyor.. 

 

Devam edecek

 

Aso Zagrosi

 

 

Ek:    Mîr  Celadat Bedirxan'ın  Hawar  dergisinde      Ewdirehman  Garisî ile  ilgili    yazdığı  şiir ve   anma  yazısını veriyorum:

 

Şîna Şêx Evdirehmanê Garisî

Şîna Şêx Evdirehmanê Garisî
Bedir-Xan, Celadet Alî, (1934)







»Mîrê min, vê paşîyê şêxê te bi kefena xwe a bi xwîn kete xewa min û ev şîna ha ji min xwest. Ez jî vê pêşkêşî te dikim. B. FERÎDÛN«




Şêxê min, welê dixuye, te bêrîya me kirîye. Ji xwe me jî... Emê hevdu bibînin jî... Lê nizanim kengê? Rêya te rêya me ye jî. Emê bigehin te, di neqebê re ko tu çûyî. Heke em xwe nalezînin ne ji wê ye ko destê me ji dinyayê nabit. Destê me ji karê ko em bi hev re pê dixebitîn, nabit. Ji xwe xebata me bi sebata me pêş ve diçit.

Şêxê min, tu ketî xewna Ferîdûn. Ferîdûn kurdekî hêja ye. Sezayî ziyareta te ye. Xwezî bi wî. Te jê re got ji te re şînameyek binivîsînit, navê te hildit.
Ewî jî kir, navê te hilda, wesfê te da, te ji bîra deranî, anî bîra. No, tu ne anî bîra. Ji ber ko tu hergav di bîra de yî. Em nikarin te ji bîr bikin, me dil hebe jî. Ji ber ko tu xwe bi xwe, xwe bi me didî hesabdin, em bi kêmanîya te dihesin. Belê tu di laş û canê kurdanîyê de lebatek bûyî. Laşê me, laşê her tiştî ji lebatên ji hev cihê hevedudanî ye. Û laş hewcedarî her lebatê xwe ye. Tu lebat jê re ne bêkêr in, û tu lebat nikare bikeve şûna lebetekî din. Ji lewra lebatê birî şûna xwe vala dihêle. Tu çûyî, ji laşê me, ji laşê heyîna me hatî birîn. Laş hewcedarî te ye. Di mehcetê de destê xwe dibe şûna te, tu nînî. Bi neyîna te dihese, liber te dikeve. Ji lewra şêxê min, em nikarin te ji bîr bikin. Ji ber ko şûna te vala, şop û rêça te a bi xwîn, weke xwe ye.

Şêxê min, em dibêjin tu miriyî, tu mirî yî. Lê di rastîyê de tu bi xwe jiyîn î, jiyîn tu bi xwe yî. Tu ji bona Kurdistanê mirî. Kurdistan heyînek e. Ji payedarbûna heyînekê jiyînek divêt. Jiyîn bi xwe bi mirinê tête pê. Tu mirî, tu bûî û tûê ji Kurdistanê re bibî jiyîn. Jiyîneke welê ko tenê bi Kurdistanê, bi ax û dar û kevir û miletê wê re dê vemirit.

Şêxê min, heye ko te dil kiri be, em navê te di rûpelên hawarê de hildin. Tu ne ketî xewa min. Lê ez bi vê daxwaza te hesiyam. Min şihra Bêrîya-Botan berî du salan nivîsand û peşkêşî giyanê te kiri bû. Gava şihra Ferîdûn giha bû destê min, Bêrîya-Botan, digel navê te, ji xwe keti bû rûpelên hawarê. Bi vê rasthatinê dilê min şa ye. Xwedê giyanê te ê bihuştîn jî şa bikit.






Bedir-Xan, Celadet Alî, (1934), »Hawar«, »Şîna Şêx Evdirehmanê Garisî«, hjm. 25. rûp. 5

 

 

 

 

BÊRİYA BOTAN

(Ji giyanê Şêx Evdirehmanê Garisî re)

Kanî Derwêş, ka Herekol, ka Kepir
Ka zozanên bavê-Têlî ka kê bir

Dibêjin ko Burca-Belek hilweşî
Text û bextê botiyan de ka geşî

Seyrangeha Banûwa Zîn ma çi bû
Naxuyin qet xişr û xemlên wê li kû

Ka Westanî ka Qesara ka kanî
Kanîn zozan, cihên bilind kebanî

Awan jî bit kanî Beko, ka nêreng
Kanîn ew bezm, kanî bade, kanî beng

Basiret kû, meqşibendî, terîqet
Ka şêxên me, kanî rêzik şeriet

Kanî Seqlan, Seqnefis kû Nêrgizî
Gul û rihan zeriyane, tev rizî

Ka Azîzan, şêx û seyda û axa
Kanîn ew qesr, tev bilind û tev ava

Kanî Sitî, kanî jinmîr û cêrî
Kanîn ew rim, ka huwêzî, şeşperî

Mîr Mihemê ê nêçîrvan kanî kû
Çeper li kû, kovî, hevor, nêrî kû

Ka gêra wî, Gera-Xanî, gejgering
Ka salên me, bekirbegî, xweş devling

Kanî mîrek, ka mifirdî, kanî beng
Kanî lolo, lê lê li kû, kanî deng

Kanîn çeper, betî li kû, ka celab
Nêrekew kû, pêjn û dengên qeb û qab

Bor-mirişkan tenik biye kete ba
Ez botî me diştexilim her bi pa

Ka banê me, yê Azîzan, kanî war
Kepirê de ne kozik in, ne jî dar

Pa ez bêjim, pa dizanim çi bêjim
Pa bi Xwedê wek nexweş im û gêj im

Kanî dîwan, ne diyar e xafa mîr
Ka çîrokbêj, dengbêj li kû kanî pîr

Teter li kû, Axayê-Sor û ew reng
Tenbûr û ney, kemençe û zirne deng

Kanî dawet, qelîsêl û medfûnî
Tirşik, parêv, arok, mehîr, hêkrûnî

Kanî civat, fîl û setrenc, ka zindan
Ko tê de mir, şahê mexrib, Mîr-Alan

Dotmîr li kû, ka mîr şeref, mîr Ezin
Kanî bavê sitiya Zîn, mîr Zengin

Beg û axa kanî tovrind, kanî dot
Ne mîr mane, ne mîrîtî, ne jî cot

Ne Gurgêl e, ne Finik e, ne Cizîr
Ne rîsipî, ne kefxwê ye, ne kizîr

Ne Buhar e, ne Havîna mîr Þeref
Zivistan e, dwanzde hêv tev ber û berf

Ne dêmir in, ne şahînet, ne hevşîn
Kanî mîr Şem, kanî Tacîn û Gurgîn

Kanî ew bext, kanî bextî, ka koçer
Sadon li kû, ew serekê şevînger

Kanî mêrxas, ka xulam û mifirdî
Ka li kû man ew gernasên nedîtî

Ka zirtxane, gurz û cidî, kanî hesp
Xencer û rim, kanî şûrên rast û çep

Pira Bafet belê ev e, kevane
Kevin bûne, ne tirîne, sorane

Ji delavê qitikan ve naye deng
Kew û kevok di şînê de ne man ceng

Şeylo bûne kaniyên me ka rejû
Maziyan de ne pel mane ne gezû

Kanî Xanî, Feqeh-Teyran û Mela
Ê Cizerî, ne jî Batê, kes nema

Şax li kû ma ka Berwarî, ka Dêrgul
Tu tişt nema, wemirîne deng û gul

Kanî Xêrkan, Harûnan û Jêliyan
Şûvî li ku, Welat-Kelhok û Goyan

Batûyan kû, Welat-Kilîs, Sipêrti
Ne Soran in, ne Mûsereş, Silopî

Kiçan, Teyan, Dûdêran kû ka Mîran
Hacibêra, kanî Şernex, Garisan

Ne Hesinî, ne Elikî, ne Memî
Eruh li kû, ne Alîyan, Gergerî

Ji garisan ne koçer in, ne dêman
Kanî Zêwkî, Welat-Kêver, Ebasan

Dawûdiyan, Omerkan jî, ka Kheran
Ma kher bûne, tu deng naye ji tuwan

Kanî Xaltan, bira Zerdeşt, Hewherî
Şûrkêşên me, filehên me Hevêrkî

Ka şikefta mîr Miheme, ka perî
Kanî Dasnî, kanî keçên surperî

Kanî şingar, ka xwalên me, yezîdî
Belav bûne, bê rêzik in bê serî

Dêra-Reben weke berê vala ye
Hejale jî diyar niye raza ye

Mifiryan kû, kanî lavij, lajebêj
Tîr û kevan, şûr û mirtal û destrêj

Ne eşîr in, ne bajarî, ne fileh
Burc û kelat, ne segman in, ne şergeh

Kevnar ne man û nayin pê tu nûjen
Tarî her der, ne kulek in ne rojen

Di Tanzê de ne feqeh in ne mela
Medresa-sor xerabe ye ji nû va

Kela Ewrex her bi ba ye, kela kevn
Tê de îro pîrhevok in û çend tevn

Kanî Şêx im, Evdirehman garisî
Ew jî kuştin sorgula me çilmisî

Herê lawo tev de çûne nînin nin
Destê me de ne hesp mane ne jî zîn

Kurdistanê tu abadin, her heyî
Îro, sibe û hergav jbî dê hebî

(Celadet Elî Bedirxan)

 

 

Partager cet article
Repost0

commentaires